Jazz Nationaal
Sun-Mi Hong Quintet – A Self-Strewn Portrait – (ZenneZ Records)
Op haar tweede album A Self-Strewn Portrait klinkt de rijzende ster Sun Mi Hong zelfbewust. Met haar eigen goed op elkaar in gespeelde band verkent drummer Mi Hong op dit album de mogelijkheden van zowel freejazz als modern acoustic jazz, met doorgecomponeerde stukken en vrijere passages in de traditie van het Wayne Shorter Quartet. Haar composities hebben een grote spanningsboog en blijven boeien doordat compositie en vrije passages naadloos in elkaar overgaan. Subtiele en aftastende ritmes wisselen zich af met stuwend slagwerk. Als bandleider-slagwerker heeft het slagwerk een grote rol, maar nooit zijn de drums overheersend. Het kwintet laat een hecht groepsgeluid horen, met een evenwichtige rol voor elk van bandleden. Naast Sun-Mi Hong zijn dat Alistain Payne op trompet, Nicolo Ricci op tenorsaxofoon, Young-Woo Lee op piano en Alessandro Fongaro op bas. Op een drietal nummers is het kwintet versterkt met de vocalisten Song-Yi Jeon en Fuensanta Mendez. De laatste draagt in het nummer ‘Dear Tomorrow’ een gedicht van de bandleider voor. Wereldklasse.
---
Jazz Internationaal
Nubya Garcia – Source (Concord Jazz/Universal International Music)
Source is het passende debuutalbum van Nubya Garcia. Passend bij eerder door haar gemaakte muziek in andere samenstellingen en passend in de jazztraditie die door de Londense scene werd aangepast. Garcia is de koningin van deze stroming vanwege haar goede techniek en melodieuze spel. Daarbij heeft ze de capaciteit om nieuwe klanken uit onder meer dub en latin te absorberen en transformeren.
Source is een compleet album dat ze maakte samen met haar band: bassist Daniel Casimir, drummer Sam Jones en toetsenist Joe-Armon Jones. De laatste weeft overvloedig het saxofoonspel van Garcia aaneen waarbij bas en drums ondersteunen. De rustige nummers zijn wat spiritueel in stijl, maar in de uptempo stukken wordt door geen van de bandleden terughoudendheid betracht. Het eerste nummer van het album ‘Pace’, maar ook ‘The Message Continues’ hebben een neo-soul feel met spannende grooves en ritmische saxofoonsolo’s van Garcia. Afrobeat- en cumbia-invloeden zijn te horen op ‘Stand With Each Other’ en ‘La Cumbia Me Esta Llamando’.
---
Jazz Vocaal Nationaal
Sanne Rambags – Sonna (SONNA Records)
Jazz is meer en meer in vele opzichten een bijzondere term binnen de wondere wereld van muziek. Ooit begonnen als een genreaanduiding is Jazz uitgegroeid tot een groter en veelomvattender begrip en daarmee een eigen universum geworden met avontuur en communicatie als belangrijke elementen. Een rijk gevulde vijver voor liefhebbers en een heerlijke snoepwinkel voor puristen en andere betweters.
Vooral ook een gebied waarin vooruitgang en traditie naast elkaar mogen leven, kom daar nog eens om. Dit alles vormt een artistieke voedingsbodem voor unieke talenten die ervoor zorgen dat de muziek zich blijft ontwikkelen en die in dat proces regelmatig boven zichzelf uitstijgen.
Het lijkt wel of het bovenstaande volledig op het lijf van Sanne Rambags geschreven is. Ook al kennen we haar al van andere, eveneens gelauwerde projecten, met Sonna, ook de naam van haar label, verrast zij alweer en presenteert een indrukwekkend project, dat de Jazz verrijkt en de luisteraar meeneemt op een reis door haar klankwereld. Jazz? Wereldmuziek? Pop? Ja, maar vooral Sanne Rambags Muziek.
---
Jazz Vocaal Internationaal
Kurt Elling & Danilo Perez – Secrets Are the Best Stories (Edition Records)
Met Secrets Are the Best Stories heeft Kurt Elling definitief bevestigd dat hij de belangrijkste vocalist van zijn generatie is. Hij onderscheidt zich door prangende ‘messages’ in zijn teksten die hij vertolkt op een manier die onmogelijk lijkt en geen ander hem na doet. Zijn timing is ongeëvenaard en scatten kan hij als de beste.
Op dit album werkt de zanger samen met pianist en componist Danilo Perez, die voornamelijk geassocieerd wordt met Wayne Shorter. Vaste bassist Clark Sommers ondersteund, Jonathan Blake is op drums te horen en de percussionisten Rogerio Boccato en Roman Diaz vullen aan.
Elling maakt gebruik van composities van Perez, Wayne Shorter, Vince Mendoza en Jaco Pastorius. Daarvoor schreef hij nieuwe teksten en bewerkte gedichten van dichters en schrijvers als Nobelprijswinnaar Toni Morrisson. Met zijn taalgevoel en tekstbeheersing heeft Elling instrumenten om zijn schrikbeeld van een samenleving die op vele fronten wringt onder woorden te brengen. Hij richt zich daarbij onder meer op klimaatverandering en mensenrechten.
De vocalen van Elling worden ondersteund door indrukwekkende muziek waarin verschillende invloeden te herkennen zijn. Van een post-bop stramien op A Certain Continnum, naar moderne jazz met Zuid-Amerikaanse folk invloeden op ‘Gratitude’. ‘Beloved (For Tony Morrisson)’ neigt naar free jazz met een goed invulde rol voor saxofonist Miguel Zinon.
---
World
New Cool Collective ft. Tony Allen – Trippin’ Redux (Dox Records)
Op Trippin’ Redux zijn de kenmerkende blazers arrangementen en de groovende ritme sectie van de New Cool Collective te horen samen met het slagwerk van meester drummer Tony Allen. De koning van de Afro-Beat speelde in 2006 meermaals samen met New Cool Collective. De bedoeling was om een nieuwe mix van die opnamen uit te brengen ter viering van Allen’s 80e verjaardag. Het pakte anders uit: Allen overleed in 2020 op 79 jarige leeftijd. Het album werd daarmee een postuum eerbetoon aan de man die naast Fela Kuti geldt als de medegrondlegger van de Afro-Beat, maar wat een schitternde viering van zijn spel! Op het album komt het kenmerkende polyritmische spel van Tony Allen ten volle tot zijn recht. Elk van de op ‘Trippin’ Redux verschenen nummers klinken puntig, vet en urgent. Waar de oorspronkelijke mix ruimte laat voor veel improvisatie en een rustige opbouw, komen de nummers in de nieuwe mix onmiddelijk tot een climax. Daarmee staat het album ook helemaal in het nu: de Londense club-jazz scene bruist en staat bol van de cross-overs met muziek uit alle windstreken, evenals de scene rond de LA Get Down. De hedendaagse club-jazz scene klinkt vet en vol, en desondanks heel gestructureerd. Er gebeurt veel, maar de luisteraar raakt niet de weg kwijt.
---
Soul, Funk, R&B
SAULT – Untitled (Black Is) (Forever Living Originals)
In een jaar (2020) waar met de dood van George Floyd systematisch racisme, sociale ongelijkheid en politiek geweld nog duidelijker zichtbaar werd is het album van SAULT precies wat we nodig hadden. Untitled (Black Is) staat vol strijdbare en avontuurlijke nummers die hun inspiratie onder meer uit de soul, electronica, afrobeat en jazz halen.
Het album is actueel en tegelijk tijdloos vol met protestliederen waarbij de boodschap je soms al dansend kan ontgaan maar voor wie het wil horen een bron van kracht is. Verdriet mag er zijn, woede mag gevoeld worden maar ook de hoop op een betere toekomst klinkt er doorheen.
Lange tijd was niet helemaal duidelijk wie precies achter SAULT zat, inmiddels weten we dat in ieder geval Dean Josiah "Inflo" Cover, Cleo Sol, Kadeem Clarke en Melisa "Kid Sister" Young betrokken zijn. Inflo werkte ook samen met o.a. Michael Kiwanuka en Little Simz waarbij hij hetzelfde rijke geluid toepaste als in SAULT.
Wat voorop staat is dat het voor dit collectief om de muziek draait en dat hoor je overduidelijk op dit album. Dit is het resultaat van maatschappelijk betrokken zijn en je focus volledig op bijzondere producties en teksten kunnen leggen zonder je te verliezen in verwachtingen en ego’s.
SAULT – Untitled (Black Is) is een tijdloos meesterwerk van kracht en hoop doordrenkt van spannende producties.
---
Het Document
Metropole Orkest & Ack van Rooyen – Then and Now (The Artistry of Ack & Jerry van Rooyen 1975-2020) (ZenneZ Records)
De negentigste verjaardag van trompettist en flugelhoornspeler Ack van Rooyen is niet onopgemerkt gebleven. Benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau, de BUMA Boy Edgar Prijs uit handen van premier Rutte en zowel in de zaal als in televisie studio’s nog steeds glansrijke optredens. Dit wordt nu gecompleteerd met een Edison voor het alleen op vinyl uitgebrachte document: Metropole Orkest: Then and Now – The Artistry of Ack & Jerry van Rooyen. Zowel het 75-jarige Metropole Orkest als ook de arrangementen van broer Jerry van Rooyen vormen een harmonieuze rode draad.
Deze compilatie rond Ack en Jerry van Rooyen beslaat een bijzonder fraai hoofdstuk in de Europese orkestrale jazz geschiedenis. De productie maakt ook duidelijk hoe hecht de decennia lange band is tussen het Metropole Orkest en de (ook in Duitsland op handen gedragen) jazz broers.
Bij de dienstdoende dirigenten - waaronder Dolf van der Linden, Rogier van Otterloo en Lex Jasper – heeft het subtiele spel van Ack van Rooyen onafgebroken dezelfde hoge kwaliteit en muzikaliteit.
In deze mag het radio programma Metro’s Midnight Music – waarvan een aantal schitterende ballads op dit document afkomstig zijn – genoemd worden. Dit NOS programma leverde in de jaren zeventig op Hilversum 3 wekelijks -naar wat nu opnieuw blijkt- een schat aan materiaal. Opnamen op het hoogste internationale niveau.
De ook visueel goed verzorgde elpee set Metropole Orkest - Then and Now – The Artistry of Ack & Jerry van Rooyen strekt zich uit over een lange periode (1975-2020) en is tevens een prachtig eerbetoon.
---
Oeuvreprijs
Candy Dulfer
Veel jonge musici worstelen er mee: zijn jazzmusici bezig met hogere kunst of zijn ze onderdeel van wat we showbusiness noemen. Gaat het alleen om de noten of mag er verder ook nog iets te genieten zijn? Streven we naar een klein en zichzelf als intellectueel bestempelend publiek of is een grote volle zaal ook politiek correct?
Iemand die al haar hele carrière deze vragen hol en achterhaald maakt is Candy Dulfer. Haar unieke personality, haar aanstekelijke en herkenbare geluid, haar bijzondere techniek, het maakt de muziek die ze maakt van een grote schoonheid met veel power. Het unieke aan haar als fenomeen, want dat is ze zonder twijfel, is dat ze muzikale integriteit koppelt aan een groot zakelijk en creatief talent. Alles lijkt te kloppen: de muziek, de samenwerkingen, de foto’s, de bands, de optredens, de interviews. Alles met een glans van een zelfverzekerde en uitermate sympathieke vrouw.
Het leidt allemaal tot de conclusie: er is maar één Candy Dulfer. Vanaf de eerste noten begin jaren ‘80 op Vara-vinyl met haar vader en zijn Perikels tot aan de meest recente release, Candy Rules! Hoog tijd dat eens met deze oeuvreprijs te onderstrepen!