Door: Werner Schlosser
Eindhoven was op 21 november weer even het centrum van de jazz/world-wereld, toen in het Muziekgebouw de uitreiking plaatsvond van de meest prestigieuze Nederlandse muziekprijs: de Edison. Ook wie Eindhoven net even te ver vond, hoefde niets te missen. Mediapartner Radio 6 Soul & Jazz zond de hele avond live uit.
Publieksprijs
Tijdens deze editie was de winnaar van de Edison Jazzism Publieksprijs voor het eerst niet vooraf bekendgemaakt. De genomineerden waren Ob6sions (de huisband van het Radio 6-programma Mijke’s Middag, die haar muzikale gasten begeleidt), Ruben Hein (die zijn meer soul- dan jazzgeoriënteerde album Hopscotch uitbracht op het legendarische Blue Note-label) en Shirma Rouse & Kim Hoorweg (die op hun cd Dedicated To You, ondanks hun totaal verschillende achtergronden, perfect op elkaar aansluiten). Zij traden allemaal op en hoorden aan het eind van het gala de uitslag van de stemming.
Meer dan de helft van de Jazzism-lezers koos voor Ruben Hein, dus hij mocht de Edison in ontvangst nemen. In zijn dankwoord gaf hij aan dat het moeilijk te omschrijven is hoe blij hij met het beeldje is. "Muziek gaat niet over winnen, maar het is wel een mooie erkenning." Op Twitter verwoordde hij het zo: ‘AN EDISON!!!!!! EDISON!?!?!!!! Thank you all so much, I'm über über happy!’ (met een link naar deze grappige foto).
Levenservaring
Tussen de optredens door werden ook de prijzen in de andere categorieën uitgereikt. De Edison Jazz Internationaal was voor Joshua Redman. Hij kon niet bij het gala aanwezig zijn, maar trad een paar weken eerder op tijdens het So What’s Next-festival, eveneens in Muziekgebouw Eindhoven. Bij die gelegenheid had hij zijn Edison ook overhandigd gekregen. "Het beeldje is zwaarder dan het lijkt", aldus Redman, en die typering gaat ook op voor zijn winnende album Walking Shadows. Dat is een verzameling (jazz)ballads, waaronder interpretaties van The Beatles en Johann Sebastian Bach. "Door het lagere tempo vallen foutjes meer op", legde hij uit. De opnamen vergden dan ook meer vakmanschap dan zijn eerdere werk. "En meer levenservaring", voegde hij daaraan toe.
Cultureel erfgoed
In de categorie Het Document ging de Edison naar Complete Boxed Catalogue van Instant Composers Pool. Omdat het ensemble op de avond van het gala in het buitenland was, nam zakelijk leider Susanna von Canon de award in ontvangst. Zij memoreerde dat ICP sinds 1967 alles in eigen beheer doet en gaf aan dat het ensemble in haar optiek behoort tot het culturele erfgoed. Niet alleen van Nederland, maar internationaal. Via een videoverbinding kwam ook grondlegger Han Bennink aan het woord. Hij zei, live vanuit Argentinië, de Edison als een geweldige erkenning te zien, maar merkte daarbij op dat de prijs eigenlijk al lang geleden aan het ICP had mogen worden toegekend.
Foutmelding
José James won dit jaar zijn tweede Edison, in de categorie Jazz Vocaal. Hij bedankte de jury eveneens via een videoboodschap, die was opgenomen toen hij enige tijd geleden in Nederland optrad.
Dat deed ook de winnares in de World-categorie, al was over de identiteit daarvan nog even verwarring. Co de Kloet, die het gala aan elkaar praatte, had in zijn programma op Radio 6 aangekondigd dat het Metropole die Edison zou krijgen. Het orkest had dat uiteraard gehoord en was het goede nieuws al enthousiast aan het verspreiden. Een ook in de uitzending aanwezig zijnd jurylid ging helemaal in De Kloets verhaal mee, en gaf als klap op de vuurpijl aan dat zij ook de Spaanse zangeres Concha Buika de prijs gegund had. Dat treft, want Buika was de daadwerkelijke winnares in deze categorie. De Kloet en het Metropole moesten hun berichten dus terugdraaien…
Bok
Tot slot was er nog de Edison Jazz Nationaal. Die was voor gitarist Reinier Baas. Alleen al voor de albumtitel Mostly Improvised Instrumental Indie Music had hij de prijs verdiend, vond Co de Kloet. Baas gaf daarop aan een satanisch genoegen te scheppen in het bedenken (en door anderen laten uitspreken) van dat soort titels. Niet voor niets heet zijn band The More Socially Relevant Jazz Music Ensemble. En die bok op de albumhoes? Dat is Baas’ huisdier Theofiel. Uh huh…
Aanmoediging
Na de pauze was het podium voor Edison Oeuvreprijswinnaar Marcus Miller. De Kloet herinnerde zich in zijn inleiding nog goed zijn eerste interview met Miller, in 1995 in poptempel Paradiso. Vlak daarvoor had het een van Millers kinderen een goed idee geleken om de hele basgitaar van zijn vader met pindakaas in te smeren. "Dat zijn van die dingen die je niet snel vergeet."
De Kloet noemde de awardwinnaar ‘niet alleen een multi-instrumentalist, maar ook iemand die andere muzikanten inspireert en zich zeer bewust is van de helende krant die muziek kan hebben’. Het beeldje werd aan Miller overhandigd door wethouder Joost Helms van Eindhoven, die daarbij aangaf wel te houden van goede ritmes en lekkere baslijnen.
Hoewel de winnaar duidelijk verguld was met het eerbetoon, gaf Miller aan dat zo’n Oeuvreprijs op verschillende manieren gezien kan worden: als teken dat je wel kunt stoppen of als aanmoediging. Hij besloot deze Edison te zien als aanmoediging en sprak de hoop uit over pakweg 20 jaar nog een Oeuvreprijs in ontvangst te mogen nemen.
Anekdotes
Vervolgens speelde Miller een dwarsdoorsnede van zijn rijke oeuvre, ondersteund door de topmuzikanten uit zijn eigen band en uiteraard het Metropole Orkest onder leiding van Daniel Jamieson. De nummers werden met mooie anekdotes ingeleid. Bijvoorbeeld, voorafgaand aan Dr. Jeckyll & Mr. Hyde: "This next song has a personality disorder. It has a cool, laidback part and a really crazy part. We have a stage full of cool and crazy musicians, so we’ll find a nice balance. It starts with the cool part: the bass." Eén keer raden wie dat instrument had omhangen…
Miller vertelde ook dat Doorway het gevoel beschrijft dat hij en zijn bandleden hadden toen zij enkele jaren geleden een voormalig slavenhuis bezochten, voor de kust van Senegal. Van daaruit werden de Afrikaanse slaven naar Amerika getransporteerd. De deur van het slavenhuis, en dit nummer, symboliseert zowel het afsluiten van een periode als het begin van een nieuwe ervaring. Vandaar dat in Doorway zowel verdriet en boosheid doorklinkt als hoop en vertrouwen.
Een ander hoogtepunt was het titelnummer van het album Tutu, dat Miller samen met Miles Davis maakte. Dit was uiteraard opgedragen aan bisschop Desmond Tutu, vanwege diens strijd tegen apartheid.
Co de Kloet besloot de avond met de aankondiging van een vijf uur durende tribute aan George Duke, op 22 december in zijn programma op Radio 6. Dit eerbetoon zal worden gepresenteerd door Marcus Miller.