Door: Werner Schlosser
Niet iedereen wil er altijd aan, ook niet in de muziekindustrie, maar verandering kan best tot mooie dingen leiden. Zo vond het afgelopen decennium de transitie plaats van (veelal onbetaald) downloaden naar (betaald) streamen, wat in 2015 voor het eerst sinds lange tijd weer resulteerde in zwarte cijfers. Die groei heeft zich vorig jaar voortgezet.
Ook de Edison staat niet stil. De prijs zelf blijft wat hij altijd al was: de meest prestigieuze muziekprijs van Nederland, maar de uitreiking wordt regelmatig in een andere vorm gegoten. Voor de editie van 2017 was gekozen voor een nieuwe locatie: de Gashouder op het terrein van de Westergasfabriek in Amsterdam, waar zowel voor als achter het podium meer ruimte was voor de genodigden en artiesten.
Bovendien lijken de Edisons het enige feestje te zijn waar de muziekindustrie zich houdt aan het kledingvoorschrift, zelfs als dat luidt ‘vet chique in smoking’. Daardoor was het weer een stijlvolle avond, waar met tevredenheid op kan worden teruggekeken.
Spreekstalmeester Eric Corton opende de avond, verwijzend naar de albumtitel van Broederliefde, met de opmerking ‘hard work pays off’. Hij refereerde daarbij ook aan Thomas Edison, die in 1878 patent aanvroeg voor zijn fonograaf. Corton noemde hem een genie, maar wees er ook op dat tegenover elke 1% inspiratie steeds weer 99% transpiratie stond. Keihard werken dus. Maar dat dat beloond wordt, blijkt wel uit het feit dat het weer goed gaat met de Nederlandse muziekindustrie. Of in elk geval beter dan de afgelopen 20 jaar het geval was. “Het is daarbij belangrijk dat we hier in een vrij land leven waar we kunnen maken wat we willen maken en zeggen wat we willen zeggen, want die vrijheid is niet overal ter wereld even vanzelfsprekend. We mogen hier ook de muziek maken en uitbrengen die we willen. En er zullen vanavond winnaars bekendgemaakt worden waar je het van harte niet mee eens kunt zijn en waarover je in discussie kunt gaan. Want dat kan en dat mag hier.”
Dance
Na een optreden van Broederliefde was de eerste van in totaal 11 categorieën aan de beurt. Corton wist te melden dat alle genomineerden bij elkaar het afgelopen jaar 385 miljoen(!) Spotify-streams hadden gegenereerd.
Met genomineerden Martin Garrix en Sam Feldt in de pool was het misschien verrassend dat juist Weval met deze Edison naar huis ging. De jury was erg enthousiast over hun verrassende productiekeuzes en verfrissende geluiden en de authentieke, zeer eigen stijl die Weval neerzet. Hun zelfgetitelde album werd in het juryrapport ‘een debuut op absoluut topniveau’ genoemd.
Merijn Scholte-Albers, die samen met Harm Coolen Weval vormt, zei dat het al eng is om muziek die je helemaal zelf gemaakt hebt uit te brengen, maar het winnen van deze prijs noemde hij ‘helemaal fucking eng’.
Rock
De Staat, Indian Askin en Kensington vochten dit jaar de strijd om de Edison in de categorie Rock uit. Wie van hen had het beste rockalbum gemaakt volgens de jury? Dat werd de band die volgens de jury al ‘larger than life’ was toen dit album verscheen, maar toch het lef had gehad het roer om te gooien en te vernieuwen. De groep die ‘op het toppen van hun zegetocht dat experiment is aangegaan en met veel succes ook artistieke groei najaagt en erin slaagt om artistiek én commercieel te scoren’. Kortom: Kensington!
Doordat de band juist op deze avond hun Europese tournee gestart was in Keulen, lieten ze zich vertegenwoordigen door hun manager Cedric Muyres. Corton overhandigde hem het beeldje met de woorden “Ik neem aan dat je een uitgebreid dankwoord hebt voorbereid”, maar dat bleek niet het geval. Hij wist wel te melden dat hij van tevoren nog even met de band ge-appt had, ‘en ze vonden wel dat ze hem moesten winnen’. Bij deze.
Hiphop
Een optreden van Klangstof was het voorprogramma voor de uitreiking in de categorie Hiphop. Die Edison ging niet alleen naar een album, maar eigenlijk ook naar het label waarop dat uitkwam. Gate 16 is immers een staalkaart van het roster van het label Rotterdam Airlines. Een ijzersterke artiestenstal, gezien het feit dat dit eerste verzamelalbum al direct meedraait in de absolute top, dikke hits scoort en ook live flink indruk maakt.
Na de bekendmaking stroomde het podium niet alleen vol met mensen, maar ook met oprechte blijdschap. Het geheim van het label? ‘Liefde voor elkaar, liefde voor muziek en heel hard werken’. “Er zijn heel veel mensen in de zaal die nog mailtjes van me krijgen, maar ik heb maar 24 uur per dag. Deze prijs is een motivatie om te proberen die 24 uur om te zetten in 48 uur.”
Volksmuziek
In dit genre namen André Hazes Jr., Stef Ekkel en Jan Smit het tegen elkaar op, maar het beeldje ging naar André Hazes Jr. voor zijn album Leef. ‘Hij is nog jong (net 23 geworden)’, aldus het juryrapport, ‘en nu al extreem succesvol, terwijl het grootste deel van zijn carrière nog voor hem ligt. De jury kijkt ernaar uit hem verder te zien groeien.’
Een onverwachte overwinning blijkbaar, want Hazes had net op het moment van het Gala zijn vakantie geboekt. Tony van de Berkt van het label 8ball Music nam de Edison in ontvangst en bedankte namens Hazes de jury. “Hij gaat heel erg zijn best doen om volgend jaar weer een Edison te winnen, zodat hij die zelf kan komen ophalen.”
B-Brave, een groep die volgens Eric Corton de status van boyband overstijgt, bracht vervolgens Real Met Je ten gehore.
Alternative
Hoewel ook Amber Arcades en Lucky Fonz III genomineerd waren voor een Edison deze categorie, ging die naar Close Eyes To Exit van Klangstof. Zoals de jury het omschrijft ‘een plaat vol creatieve vondsten en terugkerende thema’s die niet in één keer alle geheimen prijsgeeft, maar uitnodigt tot intensief luisteren en ontdekken en verbanden leggen’. Dat album werd door Koen van de Wardt in zijn eentje geschreven en pas daarna formeerde hij een band om zich heen. Het succes strekt zich inmiddels tot ver voorbij de landsgrenzen uit. Niet in de laatste plaats tot verbazing van Van de Wardt zelf overigens, en die verrassing gold ook voor het winnen van deze prijs. “Ik wist niet eens dat de Edisons nog bestonden toen ik het album uitbracht.”
Song
Hoewel dit jaar niet elke winnaar binnen de jury onomstreden was, leverde deze categorie geen discussie op aan de jurytafel. ‘Martin Garrix heeft met In The Name Of Love een wereldhit van grote klasse gemaakt en kende daarin in Nederland in 2016 geen enkele concurrentie’.
Lange tijd stond Garrix’ naam op de lijst met deelnemers aan het Gala, maar op het laatste moment kwam de Fashion Week in New York daartussen. Ook dit keer maakte Eric Corton de niet onterechte aanname dat Garrix zijn afgevaardigde wel een dankwoordje zou hebben meegegeven, maar opnieuw tevergeefs. “Hij heeft me helemaal in de steek gelaten en heeft niets laten weten.” Wel kon hij melden dat de producer, die over de hele wereld succesvol is, het heel belangrijk vond om een Edison te winnen. “Erkenning uit eigen land is toch altijd specialer.”
Oeuvreprijs
De Oeuvreprijs is een categorie zonder genomineerden, maar waarin één artiest met de eer gaat strijken. Die prijs werd dit jaar voor het eerst aan een vrouwelijke artiest uitgereikt. De winnares werd bekend gemaakt via een medley, die de Amsterdamse band Dakota als ode bracht. Een eerbetoon aan… Anouk.
Door deze winnaar aan te wijzen, was helaas op voorhand al duidelijk dat een plaatsvervanger de prijs zou komen ophalen. Tony Berk, die samen met o.a. Edwin Jansen, Alfred Lagarde, George Kooymans en Barry Hay aan de basis van het succes van Anouk heeft gestaan, verwoordde het als volgt: “Het zal u allen niet verbazen dat Anouk er vanavond niet is. Zij vindt het geweldig om prijzen te winnen, maar na een aantal awards in het begin van haar carrière heeft ze afstand genomen van de prijsuitreikingen.”
Met een anekdote maakte Berk ook duidelijk dat Anouk weliswaar de volledige controle over haar carrière heeft, maar daarin niet alles plant. De zangeres had voor deze avond 10 Edisons gewonnen. Daarvan had ze er vijf bewaard voor haar kinderen en vijf geveild voor het goede doel. Onlangs heeft ze echter een zesde kindje gekregen, dus deze elfde Edison komt precies op het juiste moment.
Berk had Anouk ook nog gevraagd of ze een boodschap voor de aanwezigen had, en toen antwoordde ze hem: “Zeg maar dank je wel.”
De Edisons zijn een muziekindustriefeestje en daarbij wil iedereen aanwezig zijn. Een mooie gelegenheid om weer even bij te praten, immers. Hoewel dat ook volop gedaan werd tijdens de prijsuitreikingen en de optredens, was hiervoor ook een korte pauze ingelast. Zoals Corton die aankondigde: “Dan kunnen jullie lekker doorgaan me waar je al mee bezig was. Dus neem een glas, of een fles….”
Na deze pauze trad Douwe Bob op. Althans, zijn plek in de band werd ingenomen door rapper Fresku, terwijl Douwe Bob van achter het podium de zang voor zijn rekening nam. Precies zoals dat was in de clip bij het nummer How Lucky We Are, waarvoor Douwe Bob genomineerd was in de categorie Videoclip.
De vakjury
De winnaar van die Edison was, net als alle andere categorieën, bepaald door de vakjury, die dit jaar compleet vernieuwd was. Daarom nam Corton een moment om de juryleden even te noemen: Annemieke Schollaardt (radio-dj 3FM/AVROTROS), Dieuwertje Heuvelings (playlist curator & editor Spotify NL), Menno de Boer (music director/program manager/dj Radio 538), Bart Wijlaars (muziekjournalist, o.a. De Telegraaf), Saul van Stapele (muziekjournalist, o.a. NRC) en Diederik van Zessen (music director 3FM).
Vervolgens riep hij de nieuwe juryvoorzitter Ruud de Wild het podium op. Nadat die vertelde dat er dit jaar alleen ‘ruzie’ geweest was binnen de jury over de Oeuvreprijs en de categorie Volksmuziek, wendde hij zich ook nog even tot Eric Corton (en indirect tot het publiek): “Dit is wel een ondankbare kuttaak die jij hebt zeg, iedereen lult maar door. Wat een varkens!”. Woorden die Corton blijkbaar uit het hart gegrepen waren, want met de opmerking “Ik hou van je Ruud” nam hij afscheid van de voorzitter.
Pop
Terwijl hij zich ternauwernood kon staande houden terwijl voor en achter hem het podium werd klaargemaakt voor het volgende optreden, maakte Corton de winnaar in de categorie Pop bekend. Daarvoor mocht de echte Douwe Bob het podium betreden, want zijn album Fool Bar viel in de prijzen. Uit het rapport: ‘De jury is erg onder de indruk van de ontwikkeling die deze jonge popster zo snel heeft doorgemaakt en kijkt uit naar diens artistieke toekomst’.
Daarop inhakend gaf Douwe Bob aan dit jaar ‘nog meer te gaan grooven’. Hij noemde het eerdere optreden van Fresku met zijn band het hoogtepunt van 2017 tot nu toe, maar zei ook ‘superblij’ te zijn met deze Edison.
Videoclip
De clip bij How Lucky We Are was dus ook genomineerd voor een Edison, net als Human van Sevdaliza, maar die ging uiteindelijk naar regisseur Ivan Barbosa voor zijn clip bij We Zijn Er van Typhoon. ‘Een video op topniveau, met de kwaliteit van een speelfilm, waarin ze de misdaad van de slavernij invoelbaar maken, die in deze tijd plaatsen en zo de kijker en luisteraar dwingen na te denken over niet alleen de geschiedenis van kolonisatie en mensenhandel, maar ook de echo’s daarvan in het heden. Een ijzersterk statement’, aldus de jury.
Barbosa noemde de samenwerking met Typhoon, zowel tijdens de voorbereidingen als de opnamen, heel gemakkelijk en bedankte ook zijn team voor het mede mogelijk maken van dit eindresultaat. “We zijn er!”
Vervolgens was het podium voor Jeangu Macrooy, een man met een volgens Corton geweldige stem, ‘zelfs al staat hij hier achter maar gewoon in te zingen’. Macrooy bracht eerder die avond ook al een indrukwekkende George Michael-tribute in De Wereld Draait Door en speelde tijdens het Edison Pop Gala zijn track Gold, die ook in de tv-serie ‘Game Of Thrones’ gebruikt is.
Nieuwkomer
Vervolgens was het voor hem afwachten of zijn album Brave Enough de categorie Nieuwkomer zou winnen, of dat die Edison naar Klyne ging met zijn nummers Paralyzed, Water Flow en Closer. Het werd uiteindelijk echter het album Sea Of Ethanol van Indian Askin, die door de jury omschreven werd als een ‘brutale, nieuwerwetse en tegelijkertijd prettig pretentieloze mix van 60’s-psychedelica en 90’s-viezigheid, goed voor een ijzersterk en volstrekt onvoorspelbaar debuutalbum’.
Het winnen van deze Edison zal zeker van invloed zijn op het tweede album, liet voorman Chino Ayala weten: “Ik ga het beeldje samplen, denk ik.”
Album
Als laatste en misschien wel belangrijkste categorie werd de Edison voor het beste Album vergeven. Kensington en Douwe Bob werden daarbij afgetroefd door Broederliefde. Zoals Eric Corton indachtig hun albumtitel al aan het begin van de avond had gezegd: Hard Work Pays Off. Extra opmerkelijk, omdat hiermee - na Typhoon en New Wave - voor het derde jaar op rij een hiphopact met de hoofdprijs aan de haal ging. “Rest in peace Thomas Edison, sowieso”, zei een van de ‘broeders’, “en wat ziet iedereen er geweldig uit!”. “Ik kan wel huilen van dit soort dingen”, aldus een ander, om te besluiten met een belofte: “Wij zijn nog lang niet klaar!”
Dat zou ook gelden voor deze avond, en voor de Edisons in het algemeen. Volgend jaar een nieuwe editie!